Σταυρός, το «ατιμωτικό» Σύμβολο Σωτηρίας
Του Πρεσβυτέρου Νικολάου Γονιδάκη (εφημ. Ι. Ν. Αγίου
Γεωργίου Βόλου) Ι. Μητροπόλεως Δημητριάδος και Αλμυρού
Την Ύψωση του Τιμίου Σταυρού, εορτάζουμε αγαπητοί εν
Χριστώ αδελφοί, εις ανάμνηση της καθιέρωσης υπό των Αγίων
πατέρων, αυτής της μεγάλης εορτής της Ορθοδοξίας, όταν
ύψωσαν κυριολεκτικά, τον Ζωοποιό Σταυρό μέσα στο Ναό της
Αναστάσεως των Ιεροσολύμων στις 14 Σεπτεμβρίου το 335μ.Χ.
σε τόπο ξεχωριστό, ευρείας θέασης, ώστε να μπορέσουν να
τον δουν, να τον προσκυνήσουν και να εκλάβουν την ευλογία
του όλοι οι πιστοί που συνέρρεαν στην Ιερή πόλη. Η ανεύρεσή
του, έγινε από τη μητέρα του μεγάλου Κωνσταντίνου, την Αγία
Ελένη, όταν το 326 μ.Χ., πήγε στην Ιερουσαλήμ να
προσκυνήσει και να ευχαριστήσει τον Θεό για τους θριάμβους
του υιού της. Εκεί λοιπόν, διακατεχόμενη από μεγίστη
ευλάβεια, αποφάσισε να αρχίσει έρευνες για την ανεύρεση
του Τιμίου αυτού ξύλου, πάνω στο οποίο μαρτύρησε και
δοξάσθηκε ο Κύριός μας. Όπως και έγινε, επάνω στο σημείο
του Γολγοθά υπήρχε ειδωλολατρικός ναός της Αφροδίτης, τον
οποίο γκρέμισε και κατά τις ανασκαφές, βρήκε τους τρεις
σταυρούς έπειτα από τόσους αιώνες, του Χριστού και των δύο
συσταυρωμένων Του. Όμως, ποιος από τους τρεις ήταν του
Κυρίου μας; Κατά την παράδοση, ο τότε επίσκοπος
Ιεροσολύμων Μακάριος, μετά από προσευχή και δεήσεις,
άγγιξε τους σταυρούς στο σώμα μιας ευλαβεστάτης γυναικός
που είχε κοιμηθεί. Φτάνοντας λοιπόν στον τρίτο της σειράς,
που ήταν του Χριστού, η γυναίκα ως εκ θαύματος αναστήθηκε.
Η είδηση, παρά την εποχή, διαδόθηκε αστραπιαία απανταχού.
Ο κόσμος, όπως προαναφέρθηκε, κατέφθανε να προσκυνήσει
και ήταν τόσο το δέος και η πίστη, που συνέβησαν πάρα πολλά
ατυχήματα. Έτσι θεσπίστηκε κάθε 14 ην του μηνός Σεπτεμβρίου,
ο συγκεκριμένος εορτασμός, ισάξιος της Μεγάλης
Παρασκευής, τόσο σε τιμή όσο και σε νηστεία.
Ένα όργανο, λοιπόν, ατιμωτικής τιμωρίας των
καταδικασμένων εγκληματιών της εποχής εκείνης, έφτασε να
είναι ένα σύμβολο για εμάς, σήμερα, με πάρα πολλές
σημασίες και ιδιότητες. Ας αναφέρουμε κάποιες, με πρώτη να
είναι η αγιαστική. Σε όλες τις ακολουθίες της ορθοδόξου
Εκκλησίας μας, ο Σταυρός έχει κυρίαρχο ρόλο, σαν Ιερό
αντικείμενο το οποίο κοσμεί όλους τους Ιερούς Ναούς μας,
σαν λειτουργικό δε σκεύος το οποίο χρησιμοποιούμε στις
αγιαστικές πράξεις (π.χ. αγιασμός), όπως επίσης και ο
επίσκοπος ευλογεί με αυτό, τον πιστό λαό του Θεού. Μία
δεύτερη, σημασία είναι σαν σημείο που το σχηματίζουμε
επάνω στο σώμα μας, προσευχητικά εντός και εκτός των Ιερών
ακολουθιών, στην προσευχή μας, στην καθημερινότητά μας
γενικά, αλλά και δηλωτικά, ως μαρτυρία πίστεως, να
δείχνουμε που ανήκουμε, τι πιστεύουμε, με χαρά και
υπερηφάνεια πως είμαστε μαθητές του αληθινού Θεού, του
Κυρίου ημών Ιησού Χριστού. Και μία Τρίτη σημασία, είναι η
παρομοίωσή του με όποιες δυσκολίες συναντούμε στη ζωή
μας, είτε αυτές αφορούν την υγεία μας, τα προβλήματα που
μπορούν να παρουσιαστούν, είτε τις διάφορες προσωπικές
θλίψεις και δοκιμασίες ή και πιο γενικευμένες, στο σύνολο της
ανθρωπότητας· όπως οι καταστάσεις που ζούμε και
αντιμετωπίζουμε το τελευταίο διάστημα. Όλα αυτά,
περιλαμβάνονται στους ‘’σταυρούς’’ που λέμε απλά, πως
σηκώνουμε, όπως ο Χριστός σήκωσε τον δικό Του σταυρό, που
όμως, μετά το πάθος οδήγησε στην Ανάσταση· σε αυτήν την
λύτρωση και την χαρά ελπίζουμε κι εμείς.
Αδελφοί, ακούμε στο εξαποστειλάριο, «Σταυρός, ο φύλαξ
πάσης της Οικουμένης. Σταυρός, η ωραιότης της Εκκλησίας.
Σταυρός, βασιλέων το κραταίωμα. Σταυρός, πιστών το
στήριγμα. Σταυρός, αγγέλων η δόξα και των δαιμόνων το
τραύμα», ας κρατήσουμε στο νου μας τους τρεις από τους έξι
στίχους συνδυαζόμενους με την ζωή μας.
Σταύρος, ο φύλαξ πάσης της Οικουμένης, να μας διαφυλάττει
από κάθε τι επικίνδυνο ανά τους αιώνας, αρρώστιες, φυσικές
καταστροφές ή μη.
Σταύρος πιστών το στήριγμα, για κάθε δυσκολία που
συμβαίνει αφ’ εαυτού μας ή επιτρέπει ο Θεός, προς
παιδαγωγία μας, ώστε να κραταιωνόμαστε στην πίστη και με
αυτή να προχωρούμε, να μη το βάζουμε κάτω και χάνουμε την
ελπίδα μας.
Σταύρος, των δαιμόνων το τραύμα, ώστε να μας έχει
προστατευμένους και στον πνευματικό κόσμο, στον αόρατο
πνευματικό πόλεμο του Διαβόλου και των συστρατευομένων
αυτού, που ίσως θα πρέπει να του δίνουμε μεγαλύτερη
σημασία από ότι τον υλικό, διότι από εκεί κρίνεται η μετέπειτα
κατάσταση στην οποία θα βρεθούμε στην αιωνιότητα, εκεί
που θα μας αναμένει ο Χριστός, ώστε να άρει και τους δικούς
μας ‘’σταυρούς’’ προς αγαλλίαση και ανάπαυση των ψυχών
ημών.
Αμήν.
Χρόνια πολλά και Ευλογημένα!